مبانی نظری و پیشینه تحقیق، قسمتی از یک مقاله تحقیقاتی یا پایان‌نامه است که شامل توضیحات و تحلیلی از مفاهیم نظری مرتبط با موضوع تحقیق را مورد بررسی قرار می دهد. در این بخش از تحقیق، هدف اصلی، سوالات پژوهش، و فرضیات تحقیق را توجیه و تحلیل می‌کند و مفاهیم و نظریات مرتبط با موضوع تحقیق را بررسی می‌کند.
مبانی نظری عبارتند از اصول، مفاهیم و نظریاتی که برای توجیه و تبیین مسئله تحقیق و یافتن پاسخ به سوالات پژوهشی استفاده می‌شوند. این مبانی می‌توانند مبانی تئوریک یا مبانی عملی باشند. در این بخش از تحقیق، نظریات و مفاهیم مرتبط با موضوع تحقیق بیان می‌شوند و روابط و ارتباطات بین این نظریات و مفاهیم با موضوع تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.
پیشینه تحقیق به مجموعه از تحقیقات پیشین و مطالعات انجام شده در زمینه مرتبط با موضوع تحقیق اشاره دارد. در این بخش، تحقیقات پیشین و مطالعات مرتبط با موضوع تحقیق بازبینی می‌شوند و چارچوب موجود از دانش در این زمینه بیان می‌شود. این بخش از تحقیق معمولاً شامل بررسی مقالات علمی، کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، گزارش‌ها و سایر منابع مرتبط است و هدف آن ارائه یک مرور جامع و کامل از تحقیقات قبلی در این زمینه است.
مبانی نظری و پیشینه در کنار هم استفاده می‌شوند تا تحقیقات جدید را در قالب یک چارچوب مفهومی قوی قرار دهند و از تکرار کارهای قبلی جلوگیری کنند. همچنین، این بخش‌ها به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا از پیشرفت و پیشینه دانش در زمینه مورد مطالعه آگاهی داشته باشند و تحلیل کمبودهای موجود و شناسایی نقاط قوت و ضعف تحقیقات قبلی را انجام دهند.
همچنین برای مشاهده بهترین مبانی نظری و پیشینه تحقیق بر روی لینک زیر کلیک کنید
علت استفاده از مبانی نظری و پیشینه تحقیق
استفاده از مبانی نظری و پیشینه در تحقیقات علمی چندین دلیل دارد:
1. توجیه و تبیین مسئله: مبانی و پیشینه، به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا مسئله مورد بررسی را توجیه و تبیین کند. با بررسی نظریات موجود و تحقیقات پیشین، می‌توان تأیید کرد که مسئله مورد بررسی وجود دارد و اهمیت آن را درک کرد.
2. ساختاردهی و چارچوب مفهومی: به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا یک چارچوب مفهومی قوی برای تحقیق خود بسازد. با بررسی نظریات مرتبط و تحقیقات پیشین، می‌توان روابط و ارتباطات بین مفاهیم را تحلیل کرده و یک ساختار منطقی برای تحقیق ایجاد کرد.
3. جلوگیری از تکرار کارهای قبلی: مبانی و پیشینه، به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا از تکرار کارهای قبلی جلوگیری کند. با بررسی تحقیقات پیشین، می‌توان نتایج و یافته‌های قبلی را درک کرد و از آنها بهره‌برداری کرد. این کار می‌تواند زمان و انرژی تحقیقات را صرفه‌جویی کند و به پیشرفت سریعتر در زمینه مورد نظر کمک کند.
4. شناسایی نقاط قوت و ضعف: کمک می‌کنند تا نقاط قوت و ضعف تحقیقات پیشین را شناسایی کند. با بررسی تحقیقات پیشین، می‌توان به نتایج و روش‌های مؤثر و ناموفق در زمینه مورد نظر دست پیدا کرد و در تحقیق خود از آنها بهره‌برداری یا از آنها پرهیز کرد.
به طور کلی، مبانی نظری و پیشینه تحقیق، کمک می‌کنند تا از پیشرفت و پیشینه دانش در زمینه مورد بررسی آگاهی داشته باشد، مسئله مورد بررسی را توجیه کند و یک چارچوب مفهومی قوی برای تحقیق خود بسازد.
اهداف بکارگیری مبانی نظری و پیشینه تحقیق
اهداف بکارگیری مبانی نظری و پیشینه تحقیق عبارتند از:
1. توجیه و تبیین مسئله تحقیق: مبانی نظری و پیشینه تحقیق به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا مسئله تحقیق را به طور دقیق توجیه کند و نیازمندی‌های پژوهش را مشخص کند. با بررسی نظریات موجود و تحقیقات پیشین، می‌توان توجیه کاملی برای انجام تحقیق ارائه داد و اهمیت آن را بیان کرد.
2. ساختاردهی و چارچوب تحقیق: مبانی نظری و پیشینه تحقیق به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا یک چارچوب مفهومی قوی برای تحقیق خود بسازد. با بررسی نظریات مرتبط و تحقیقات پیشین، می‌توان روابط و ارتباطات بین مفاهیم را تحلیل کرده و یک ساختار منطقی و سیستماتیک برای تحقیق ایجاد کرد.
3. هدایت در تصمیم‌گیری‌ها: مبانی نظری و پیشینه تحقیق به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا در تصمیم‌گیری‌های مختلف در طول تحقیق، راهنمایی شود. با بررسی تحقیقات پیشین، می‌توان نتایج و یافته‌های قبلی را درک کرد و در انتخاب روش‌ها و ابزارهای مناسب برای تحقیق بهتر تصمیم‌گیری کرد.
4. شناسایی نقاط قوت و ضعف: مبانی نظری و پیشینه تحقیق به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا نقاط قوت و ضعف تحقیقات پیشین را شناسایی کند. با بررسی تحقیقات پیشین، می‌توان به نتایج و روش‌های مؤثر و ناموفق در زمینه مورد نظر دست پیدا کرد و از آنها بهره‌برداری یا از آنها پرهیز کرد.
5. نوآوری و پیشرفت: مبانی نظری و پیشینه تحقیق، به تحقیق‌گر کمک می‌کنند تا پیشرفت جدیدی را در زمینه مورد بررسی ارائه دهد. با بررسی تحقیقات پیشین و نظریات مرتبط، می‌توان به نقاط ضعف و مسائل باز پرداخته و راهکارهای نوین و نوآورانه برای تحقیق ارائه کرد.
با استفاده از مبانی نظری و پیشینه تحقیق، تحقیق‌گران قادرند تحقیقات خود را در یک چارچوب قوی و منسجم قرار دهند، از پیشرفت‌ها و ضعف‌های تحقیقات پیشین استفاده کنند و به نتایج مطلوب‌تری دست یابند.
چگونگی تنظیم مبانی نظری و پیشینه تحقیق
تنظیم مبانی نظری و پیشینه مراحلی را شامل می‌شود که در ادامه توضیح داده می‌شوند:
1. مرحله یک: جمع‌آوری منابع و مطالعه
ابتدا باید منابع مرتبط با موضوع تحقیق را جمع‌آوری کنید. این منابع می‌توانند شامل مقالات علمی، کتب، پایان‌نامه‌ها، گزارش‌ها، کنفرانس‌ها و سایر منابع معتبر باشند. سپس با دقت این منابع را مطالعه کنید و نظریات، مفاهیم و یافته‌های مرتبط با موضوع تحقیق را استخراج کنید.
2. مرحله دو: تحلیل منابع
در این مرحله، منابع مورد جمع‌آوری را به دقت تحلیل کنید. بررسی کنید که چگونه این منابع مرتبط به موضوع تحقیق هستند و چگونه مفاهیم و نظریاتی که در آنها بیان شده است، به موضوع تحقیق شما مرتبطند. همچنین، توجه کنید که آیا این منابع به تحقیقات پیشین در این زمینه ارجاع داده‌اند یا خیر و چگونه موارد مشابه در تحقیقات پیشین مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
3. مرحله سه: بررسی نقاط قوت و ضعف تحقیقات پیشین
با بررسی تحقیقات پیشین، نقاط قوت و ضعف آنها را شناسایی کنید. بررسی کنید که تحقیقات پیشین چه موضوعاتی را پوشش داده‌اند و چه روش‌هایی را استفاده کرده‌اند. همچنین، توجه کنید که آیا نتایج و یافته‌های قبلی از همه جوانب مسئله را پوشش داده‌اند یا خیر و چه جوانبی هنوز مورد بررسی قرار نگرفته‌اند.
4. مرحله چهار: تحلیل و ترکیب مفاهیم
در این مرحله، مفاهیم و نظریاتی که از منابع جمع‌آوری شده است را تحلیل کنید و تلاش کنید تا روابط و ارتباطات بین آنها را توضیح دهید. بررسی کنید که چگونه این مفاهیم و نظریات با یکدیگر در ارتباط هستند و چگونه می‌توانند به توجیه و تبیین مسئله تحقیق شما کمک کنند.
5. مرحله پنج: ساختاردهی مبانی نظری و پیشینه
با توجه به تحلیل و تحقیقات خود، ساختاری منطقی برای مبانی نظری و پیشینه تحقیق خود ایجاد کنید. این ساختار باید شامل مفاهیم اصلی و نظریات کلیدی باشد که در تحقیق شما استفاده می‌شوند و به ترتیب منطقی و قابل فهمی قرار داده شوند.
6. مرحله شش: نوشتن بخش مبانی نظری و پیشینه تحقیق
با تمام مراحل تحلیل و ساختاردهی، شروع به نوشتن بخش مبانی نظری و پیشینه تحقیق خود کنید. در این بخش، به توضیح مفاهیم و نظریات مرتبط، ارائه تفسیر مناسب از تحقیقات پیشین، و ارائه چارچوب مفهومی قوی برای تحقیق خود بپردازید.
